Modrzewska-Pianetti, Iwona(Instytut Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego, 2006)
Researches on the history of Venetian Lagoon have a lot of aspects: geological, topographical, archaeological. Combining the results allows us to connect the areas of the Lagoon with territory of the Upper Adriatic. The main role in progress of these contacts have the rivers of the Upper Adriatic. Territory of the roman city "Altinum" had the great part because of the connect with the Adriatic See, Luany from the river Sile, ancient "Silis". Article is showing the most important aspects of material discovers connected the Venetian Lagoon with the nearest roman cities, "Altinum"....
Middle Palaeolithic leafpoint industries are widely spread in Central Europe. Leafpoints became a kind of “index fossils” for MP/UP transitional industries. For last 50 years many researches were done on the oldest leafpoint horizons (MIS 5d-3). As a result few dozens of sites can be recently ascribed as early leafpoint industries spread all over the Eastern, Central and Southern Europe. The aim of the project was to check if there are any significant differences between leafpoints and between leafpoints and other bifacial tools among all earliest leafpoint collections. In total 41 collections of leafpoints from 8 countries were analyzed by a scar pattern analysis in order to reconstruct the chaîne opératoire. The results show that the analysed artifacts are not coherent from the perspective of the technology. On most of tools under the scrutiny one may find a few separate techno-functional units which were treated in different ways in the course of knapping and correcting. The tools have a long straight cutting edge and a long straight distal posterior edge converging with the cutting edge at the tip. One can see that removals performed from different directions had different purposes whilst the cutting edge was only of practical use and any further corrections were aimed at its repair. The edge of the distal posterior part can be perceived as being of technical use. The objective of its repair was to thin the cutting edge near the tip, correct its thickness and the tip itself. Although both edges converge symmetrically at the tip they had a totally different function in a tool. Throughout the course of repairs the knappers aimed at keeping a long, straight and sharp cutting edge. The entire process of production and rejuvenation was subjected to this aim. It is especially visible in all the parts where some elements of the tools were resigned from on behalf of others. The knapping might have sometimes resulted in creating a symmetrical tool with an expose tip set in the tool’s axis but those tools were not made to be symmetrical. Their symmetry is a side effect in the process. One cannot observe any trials of making the tool more symmetrical. Those tools can be called bifacial knives. Among the analysed collection there were only few pieces which are symmetrical and were aimed to be such. Their shaping took place in separate stages and all other steps considered the aimed shape. The most important elements of those tools were the two symmetrical edges converging at the tip. The sole exposure of the tip was genuinely of much importance, still the tip was not necessarily sharp. What was more important was to set it in the axis. Only such tools from the technological point of view can be called leafpoints. On the basis of the analyses the author presents a technological definition of the leafpoint as a tools which is symmetrical and was made to be such, the tool which has two symmetrical edges converging at the tip; both edges were treated in the same way in the course of knapping.... Zespoły z ostrzami liściowatymi w Środkowopaleolityczne zespoły z ostrzami liściowatymi są szeroko rozprzestrzenione w całej Europie Środkowej. Ostrza liściowate stały się „skamieniałościami przewodnimi” dla okresu przejścia między środkowym i górnym paleolitem. Przez ostatnie 50 lat prowadzono intensywne badania nad najstarszymi zespołami z ostrzami liściowatymi (MIS 5d-3). W rezultacie odkryto kilkadziesiąt stanowisk na terenie całej Środkowej i Południowej Europy, które określa się jako zespoły z najstarszymi ostrzami liściowatymi. Celem projektu było sprawdzenie, czy istnieją różnice w technologii produkcji ostrzy liściowatych oraz innych narzędzi bifacjalnych pomiędzy tymi zespołami. W sumie analizie poddano narzędzia bifacjalne z 41 stanowisk pochodzących z 8 krajów. Przy wykorzystaniu analizy reliefu negatywowego zrekonstruowano chaîne opératoire narzędzi. Wyniki analiz pokazują, że zabytki określane wspólnym mianem ostrzy liściowatych reprezentują kilka odrębnych zamysłów technologicznych i nie stanowią spójnej grupy narzędzi. Na większości ze zanalizowanych narzędzi można wyróżnić kilka stref techno-funkcjonalnych, które poddawane były innej obróbce i traktowane były odmiennie podczas całego łańcucha operacji. Zabytki z tej grupy mają jedną prostą krawędź tnąca i zbieżną z nią na wierzchołku krawędź półtylca. Na krawędzi półtylca widoczne są liczne zabiegi technologiczne, zaś odbicia wyprowadzone na krawędzi tnącej mają jedynie na celu jej zaostrzenie i wyprostowanie profilu. Krawędź półtylca należy traktować jako krawędź technologiczną i wyprowadzane na nią w trakcie naprawy odbicia miały na celu naprawę krawędzi tnącej. W trakcie produkcji i napraw celem twórcy narzędzia było stworzenie i utrzymanie maksymalnie długiej i ostrej krawędzi tnącej, co jest szczególnie widoczne wówczas, gdy twórca musiał zrezygnować z niektórych parametrów na rzecz zachowania tych najważniejszych. Mimo, iż w trakcie napraw narzędzie mogło stać się symetryczne, to symetria ta nie była celem produkcji a jedynie jej efektem ubocznym i na narzędziach nie widać prób jej utrzymania. Ten zamysł narzędziowy można ogólnie określić mianem noża tylcowego. Pośród analizowanych zabytków były jednak i takie narzędzia, w których symetria była celem produkcji. W tej grupie narzędzi formowanie kształtu przebiegało na odrębnych, przewidzianym tylko do tego celu, etapie obróbki. Do najważniejszych elementów tych narzędzi należą dwie, jednakowo traktowane w procesie produkcji i zbieżne przy wierzchołku krawędzie. Wyodrębnienie wierzchołka było także ważnych elementem tego zamysłu narzędziowego, jednak cechą nadrzędną było jego umieszczenie w osi narzędzia. Jedynie takie narzędzia w technologicznego punktu widzenia można określić mianem ostrzy liściowatych. Na podstawie wyników analiz autorka zaproponowała nową, techno-funkcjonalną definicję ostrza liściowatego, jako tego, które w zamyśle miało być symetryczne oraz posiada dwie jednakowo traktowane w procesie obróbki, zbieżne przy wierzchołku krawędzie....
Tomas, Agnieszka(Instytut Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego, 2006)
The article presents field surveys made at the site Ostrite Mogili, 2km east from Novae, Moesia inferior (present northern Bulgaria). Materials registered during two surveys in 1979 and 2000, as also the localization of the site, indicate, that the settlement was probably a "vicus" situated beyond the area controlled by th emilitary camp. During the two field surveys materials visible on the surface (building materials, pottery, other finds) were registered within the area of over 10 ha. On this basis several maps of dispersed materials were drawn. This allowed to reconstruct hypothetical infrastructure of the site.
The results of surveys brought the author to the conclusion, that the site existing from the 1st century A.D. could have been destroyeds eriously about the half of the 3rd century A.D. In Late Romanand Early Byzantine period the workshops could have been placed there....
Jaworski, Piotr(Instytut Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego, 2006)
Warsaw University Institute of Archaeology excavations at the so-called Villa with a View in Ptolemais, have contributed significantly to knowledge of town history and development. Numismatics is one field in which substantial verification as well as new evidence has been collected.
Current finds by the Polish mission, have helped to rethink Cyrenaican coinage in both the Hellenistic and Roman periods, especially with regard to local issues from the beginning of Imperial rule, which are presented in the article....
Tarkowski, Maciej; Baliszewski, Mikołaj(Instytut Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego, 2006)
Оver the last years new technologies have opened up countless opportunities for the world of science and building virtual (digital) worlds is one of most interesting among them. Methods employed in archaeological popularization may also be successfully used in research on monuments of a more complex character.
Such an object is, undoubtedly, a drawing reconstruction of the Laurentine Villa of Pliny the Younger made by at least three skilful artists in the 1870s, commissioned by Stanisław К. Potocki and produced according to his instructions....
„Wielka transformacja” poświęcona jest analizie zmian wzrostu fizycznego mieszkańców Królestwa Polskiego w okresie 1866−1913. Ponieważ wzrost fizyczny człowieka w około 30% uwarunkowany jest przez środowisko – głównie wyżywienie i warunki higieniczne − przeto jego zmiany odzwierciedlają poprawę lub pogorszenie standardu życia w okresie dzieciństwa i młodości. Analiza wzrostu stających do poboru 21−letnich mężczyzn pozwala prześledzić nie tylko przemiany koniunktury, ale i uwarstwienia społecznego w dobie modernizacji Królestwa Polskiego....